معرفي علوم باغباني
 گروه علوم باغباني در سال 1370 در دانشگاه آزاد اسلامي واحد خوراسگان پايه گذاري شد. اين گروه با شش نفر عضو هيئت علمي و دو نفر كارشناس حدود 530 دانشجو در مقاطع مختلف كارشناسي (480) و كارشناسي ارشد (45) در حال آموزش و تعداد دانش آموختگان اين رشته از بدو تاسيس تا نيمسال اول 90 – 89 حدود 771 نفر مي باشد. بر اين اساس پروژه هاي تحقيقاتي در زمينه هاي گل هاي زينتي، هرباريوم گياهي، درختان ميوه، فيزيولوژي پس از برداشت، طراحي فضاي سبز، توليدات گلخانه اي و كلكسيون انواع گياهان دارويي و قارچ خوراكي به اجرا درآمده يا در حال اجرا است.

گروه داراي 3 آزمايشگاه باغباني، هرباريوم، گياهشناسي، كشت بافت و همچنين گلخانه شيشه اي، مركز پرورش قارچ خوراكي است. همچنين در جهت اجراي بخش عملي دروس مختلف، اجراي طرح هاي پژوهشي همكاران عضو هيئت علمي، پروژه هاي دوره كارشناسي و پايان نامه هاي دوره كارشناسي ارشد دانشجويان دو مزرعه: مزرعه گورت به مساحت 36000 متر مربع مربوط به گروه باغباني شامل ارقام مختلف درختان ميوه: گوجه سبز( 18 اصله )، آلو باراقاني( 19 اصله )، گيلاس زرد قاهري( 20 اصله )، گيلاس سياه قاهري( 16 اصله )، آلبالو مجاري( 20 اصله )، زردآلو ته گردي( 12 اصله )، هلو قلعه شاهي( 12 اصله )، آلبالو گيسي( 20 اصله )، گيلاس زرد درباري( 20 اصله )، زردآلو آصفي( 12 اصله )، هلو زعفراني( 12 اصله )، گيلاس سياه پيش رس( 16 اصله )، سيب گهنز 15 اصله )، سيب گلاب( 15 اصله )، سيب گلدن(15 اصله )، سيب رد( 15 اصله )، آلو شابلون( 15 اصله )، آلو قرمز(15 اصله )، آلو سانتارزا ( 15 اصله )، آلو بخارا( 15 اصله )، شليل( 15 اصله )، گلابي نطنزي( 15 اصله )، گلابي دو فصل( 15 اصله )، گلابي سيبري ( 15 اصله )، گلابي شاه ميوه( 15 اصله )، به روي به(5 اصله )، به روي زالزالك( 10 اصله ) و ارقام مختلف انگور: شاهاني ، تخم تهراني سفيد، فلاحتي، عسگري سفيد، سمرقندي سياه، ياقوتي سياه، رجبي سفيد، عسگري سياه، تخم تهراني سياه، ريش باباسفيد منقا، قرمز سردشت، حسيني، گزندابي، گندمه، تبريزه، لعل بي نام سفيد، قره داقي، حسني، صاحبي، قزل اوزوم، بني قرسي، ريش بابا قرمز، داش قره، ملكي سفيد، قرمز تبريزه، سپيد بي دانه، كردبوغان و مزرعه خاتون آباد به مساحت 320000 متر مربع مربوط به دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي نيز در اختيار گروه قرار دارد.

كارشناسي ارشد
رشته علوم باغباني آميزه اي از علم و هنر است كه در آن علومي مانند فيزيولوژي گياهي، گياهشناسي، بيوشيمي، ژنتيك و اصلاح، تغذيه، طراحي و مسائل هنري بكار گرفته مي شوند. در آموزش اين رشته در مقطع كارشناسي ارشد مسائل مختلفي شامل توليد، اصلاح، نگهداري و عرضه محصولات باغباني شامل ميوه، سبزي، گل و گياهان زينتي، گياهان دارويي، ادويه اي و عطري از ديدگاه علمي مورد توجه و بررسي قرار مي گيرد.


با توجه به گسترش علوم باغباني و اهميت مسائل مختلف آن و نيازهاي جامعه، اين رشته در شش گرايش بشرح زير ارائه مي گردد:

1- فيزيولوژي و اصلاح درختان ميوه

2- فيزيولوژي و اصلاح سبزيها

3- فيزيولوژي و اصلاح گياهان زينتي

4- فيزيولوژي و اصلاح گياهان دارويي، ادويه اي و عطري

5 – فيزيولوژي و فناوري پس از برداشت محصولات باغباني

6 – بيوتكنولوژي و ژنتيك مولكولي محصولات باغباني

بر اساس آئين نامه آموزشي دوره كارشناسي ارشد مصوب شوراي عالي برنامه ريزي، طول دوره كارشناسي ارشد علوم باغباني دو سال و حداكثر سه سال مي باشد.هر سال تحصيلي شامل دو نيم سال است و در هر نيمسال 16 هفته كامل آموزشي وجود دارد. نظام آموزشي اين دوره واحدي است و براي هر واحد درس نظري در هر نيمسال 16 ساعت آموزشي كلاسي و براي هر واحد عملي 32 ساعت در نظر گرفته شده است.


فارغ التحصيلان اين رشته در زمينه هاي زير مهارت و توانايي خواهند داشت:

 تدريس دروس باغباني و برخي از علوم مربوطه در سطح كارشناسي در آموزشكده ها و دانشكده هاي كشاورزي.

 تحقيق در زمينه هاي مربوط به رفع مشكلات و مسائل توليد محصولات باغباني و بهبود كيفيت و كميت اين محصولات با روش هاي به زراعي و به نژادي.

 برنامه ريزي در رابطه با امور اجرايي و احداث واحدهاي توليدي باغباني و خزانه كاريهاي تجاري.

با توجه به اهميت محصولات باغباني در تغذيه و سلامت جامعه از نظر جسمي و روحي و همچنين استعداد بسيار خوب مناطق مختلف مملكت جهت توليد محصولات باغباني، تربيت افرادي كه بتوانند از استعدادهاي موجود بخوبي بهره برداري نموده و با رفع مشكلات و انتخاب و اصلاح ارقام خوب و سازگار، كميت و كيفيت اين محصولات را ارتقاء بخشيده و كاهش ضايعات و همچنين امكان افزايش صادرات آنها را فراهم آورند، ضروري مي باشد.

شرايط گزينش دانشجو

داوطلبين اين رشته بايد شرايط عمومي و اختصاصي ورود به دوره كارشناسي ارشد را با توجه به مقررات مربوطه دارا باشند. در صورتي كه دانشجوي پذيرفته شده فارغ التحصيل مقطع كارشناسي ساير رشته ها ( به غير از باغباني ) باشد، لازم است دروس كمبود را كه از طرف گروه تعيين خواهدشد، انتخاب و بگذراند. ثبت نام داوطلبين براي امتحان ورودي با تعيين و انتخاب اولويت در گرايش ها خواهد بود. مواد امتحاني، تعداد سوالات و ضرايب آنها براي هر گرايش در جدول ضميمه انتهاي برنامه منعكس شده است. مواد امتحاني هر سال در هنگام اعلام پذيرش در دفترچه آزمون آن سال منعكس خواهند شد كه در صورت تغييرات احتمالي، آخرين وضعيت در دفترچه درج خواهد شد.

توليدات گلخانه اي

توليدات گلخانه اي بعنوان يكي از بخش‌هاي مهم كشاورزي و به منظور بهره‌گيري از حداقل منابع توليد و حصول درآمد مكفي براي توليدكنندگان مطرح است. همچنين محققين طرح‌هاي پژوهشي خود را مي‌توانند در محيط گلخانه به سبب امكان كنترل شرايط محيطي بخوبي اجرا نمايند .

با توجه به توسعه روزافزون گلخانه‌ها در جهان و ايران و به جهت ارتقاء سطح توليد و كيفيت محصولات توليدي در اين زمينه لازم است متخصصيني تربيت شوند كه بتوانند با استفاده از دانش فني خود توليدات گلخانه‌اي را اقتصادي و بهينه نمايند و بتوانند از دانش به روز در اين زمينه كه از فناوري بالايي نيز برخوردار است، استفاده نمايند.

مطالعه، پژوهش و كسب تجربه عملي در زمينه توليدات گلخانه‌اي شامل سبزي، گل‌هاي زينتي و ميوه خارج از فصل و آموزش روش‌هاي مناسب توليد آنها و طرح‌هاي صحيح جهت ساخت و ساز گلخانه‌ها و مديريت مناسب گلخانه در رشته‌اي از علوم دانشگاهي تحت عنوان رشته مهندسي كشاورزي- علوم باغباني گرايش توليدات گلخانه‌اي قرار مي‌گيرد.

هدف از ايجاد اين دوره تربيت افرادي است كه بتوانند بعنوان كارشناس در اين رشته به توليد مبادرت ورزند و بتوانند در اين زمينه تحقيق و پژوهش نمايند و يا بعنوان مروج در خدمت گلخانه‌داران قرار گيرند و سبب ارتقاء كيفيت و كميت توليد در گلخانه‌ها شوند.

طول دوره مشابه ساير رشته‌هاي كارشناسي چهار سال است و حداكثر مجاز طول تحصيلات اين دوره شش سال خواهد بود. هر سال تحصيلي شامل دو نيمسال و هر نيمسال 17 هفته كامل آموزشي را در بر خواهد گرفت.


نقش و توانايي فارغ التحصيلان:

فارغ التحصيلان اين رشته مي‌توانند در موارد زير نقش و توانايي خود را ايفا كنند:

- بعنوان مدير يا مجري واحدهاي توليدي گلخانه‌اي دولتي و يا خصوصي

- به صورت كارشناس متخصص و برنامه‌ريز در زمينه توليدات گلخانه‌اي در واحدهاي اجرايي، توليدي، تحقيقاتي و غيره

- بعنوان مجري امور تحقيقاتي و يا كمك محقق در واحدهاي تحقيقات كشاورزي و دانشگاه‌ها

با وجود توسعه چشمگير گلخانه‌ها در كشور و افزايش سطح زير كشت توليدات گلخانه‌اي در سال‌هاي اخير هم اكنون هيچ يك از رشته‌هاي دانشگاهي در كشور آموزشي تحت اين عنوان ارائه نمي‌كنند. تحقيقات نيز در اين زمينه به ندرت صورت مي‌گيرد. بنابراين لازم است گرايشي در رشته مهندسي باغباني تحت عنوان توليدات گلخانه‌اي، آموزش در اين زمينه را براي علاقه‌مندان ادامه تحصيل در اين زمينه بر اساس اصول علمي انجام دهد. كارشناسان فارغ التحصيل مي‌توانند در جهت افزايش توليد و همچنين ارتقاء كيفيت محصولات گلخانه‌اي و طراحي مناسب گلخانه‌ها و كاهش مصرف سموم موثر باشند.

 

نقش ويژه دانش‌آموختگان مهندسي توليد و ژنتيك گياهي در اقتصاد كشور

علي سليماني در گفتگو با خبرنگار خبرگزاري آنا در اصفهان اظهار كرد: رشته مهندسي توليد و ژنتيك گياهي، دانش به‌كارگيري اصول علوم زراعي و ژنتيك در توليد محصولات غذايي با توجه خاص به حفظ منابع طبيعي، محيط زيست و بهره‌برداري مطلوب از نهاده‌هاي كشاورزي است.

وي با بيان اينكه هدف اين رشته، تربيت كارشناس براي فعاليت در عرصه‌هاي توليد زراعي و محيط‌هاي توليد محصولات كشاورزي و گلخانه‌اي است، افزود: اين كارشناسان مي‌توانند به‌عنوان پژوهشگر در مؤسسات خصوصي و دولتي و يا مدرس در هنرستان‌هاي كشاورزي و مؤسسات علمي مشابه فعاليت و يا به‌عنوان توليدكننده محصولات باكيفيت كشاورزي به‌صورت خصوصي در شركت‌هاي سهامي زراعي اقدام به توليد محصول كنند.

معاون آموزشي دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه آزاد اسلامي واحد اصفهان(خوراسگان) گفت: اكنون بيش از 2 ميليون هكتار از اراضي كشور زير كشت محصولات مختلف زراعي قرار دارد و بالغ بر 68 ميليون‌ تن مواد غذايي از گياهان زراعي توليد مي‌شود. با توجه به اينكه مساحت زمين‌هاي قابل كشت در كشور محدود است، استفاده از دانش‌آموختگان اين رشته نقش ويژه‌اي در اقتصاد كشور دارد.

سليماني خاطرنشان كرد: دوره مهندسي توليد و ژنتيك گياهي به‌گونه‌اي طراحي شده كه بيشتر دروس به‌صورت عملي و حرفه‌اي انجام مي‌شود و دانشكده كشاورزي واحد اصفهان با داشتن آزمايشگاه‌هاي ژنتيك مجهز و داشتن 32 هكتار مزرعه با تجهيزات و ادوات كشاورزي، بهترين شرايط را براي انجام دروس عملي فراهم كرده است.

اين استاد گروه كشاورزي تصريح كرد: دانشجويان اين رشته در سال پاياني دوره، دروس مهارت‌آموزي يك و دو كه هركدام چهار واحد عملي است را مي‌گذرانند. دانشجو در يك سال زراعي كامل به مهارت‌آموزي در اين رشته مي‌پردازد و نتيجه نهايي اين دوره تربيت دانش‌آموختگاني است كه توانايي كارآفريني و درآمدزايي دارند.

وي عنوان كرد: با توجه به نياز روزافزون جامعه به توليد غذا و در نتيجه توسعه فعاليت‌هاي كشاورزي، علاقه‌مندان رشته‌هاي مهندسي كشاورزي، نگران آينده شغلي خود نباشند و با انگيزه رشته مورد علاقه خود را انتخاب كنند. نگاه جديد به فرآيند تربيت دانش‌آموختگان دانشگاهي و لزوم كارآفرين‌بودن آنان، باعث طرح ايده‌هاي توليد شغل و ثروت مي‌شود.

سليماني بيان كرد: امروزه در واحد اصفهان، دانشجويان و دانش‌آموختگان گرايش‌هاي مختلف مهندسي كشاورزي زير نظر استادان و محققان توانسته‌اند در مركز رشد واحدهاي فناوري اين دانشگاه، ايده‌هاي علمي خود را تجاري‌سازي و توليدات خود را وارد بازار كنند.