بایسته‌ها و موضوعات پژوهشی گروه جامعه‌شناسی

مقدمه

هدف غایی از نظام هستی، رسیدن به کمال از طریق عبودیت و بندگی است که برای تحقق آن در زندگی اجتماعی، باید بستر‌ها و زمینه‌ها و الگوی مناسب را فراهم آورد.
با توجه به اهمیت زندگی اجتماعی و نقش اساسی آن در تربیت، رشد و کمال انسان‌ها، باید به همه جوانب زندگی اجتماعی توجه نمود.
«ماهیت اجتماعی» معنای زندگی اجتماعی است؛ از طرفی نیازها، بهره‌ها و برخورداری‌ها، کارها و فعالیت‌های اجتماعی دارد و جز با تقسیم کارها و رفع نیازها در داخل یک سلسله سنن و نظامات میسر نیست، و از طرف دیگر نوعی اندیشه‌ها، ایده‌ها، خلق و خوی‌ها بر عموم حکومت می‌کند که به آنها وحدت و یگانگی می‌بخشد. به تعبیر دیگر، جامعه عبارت است از مجموعه‌ای از انسان‌ها که در جبر یک سلسله نیازها و تحت نفوذ یک سلسله عقیده‌ها و ایده‌ها و آرمان‌ها در یکدیگر ادغام شده و در یک زندگی مشترک غوطه‌ورند.
نیازهای مشترک اجتماعی و روابط ویژه زندگی انسانی، انسان‌ها را آن‌چنان به یک‌دیگر پیوند می‌زند که همه سرنوشت یگانه‌ای پیدا می‌کنند؛ یا به سرمنزل مقصود می‌رسند و یا همه با هم از رفتن می‌مانند و دچار خطر می‌گردند.
«جامعه شناسی عبارت [است] از مطالعه رفتار و کردار آدمی درگروه از یک طرف و چگونگی مناسبات متقابل افراد بشر از طرف دیگر.»
جامعه‌شناسی، مطالعه زندگی اجتماعی گروه‌ها و جوامع انسانی در کشورهای صنعتی است؛ مطالعه‌ای هیجان‌انگیز و مجذوب کننده که رفتار ما به عنوان موجودات اجتماعی موضوع اصلی آن به شمار آید. دامنه آن مطالعه، بی‌نهایت وسیع است و از تحلیل برخوردهای گذرا بین افراد در خیابان تا بررسی فرآیندهای اجتماعی جهان را در برمی‌گیرد.
مطالعه جامعه‌شناسی، متضمن به دست آوردن آگاهی درباره خودمان، جوامعی که در آن زندگی می‌کنیم و جوامع دیگری است که از نظر زمان و فضا با جوامع ما متفاوت هستند.
جامعه‌شناسی، علم به شمار می‌آید به این مفهوم که متضمن روش‌های نظام یافته پژوهش و ارزیابی نظریه‌ها در پرتو مدارک و استدلال منطقی است.
جامعه‌شناسی، رشته‌ای به شمار می‌آید که آثار عملی مهم دارد. این علم، می‌تواند به شیوه‌های گوناگون، به انتقاد اجتماعی و اصلاحات اجتماعی عملی کمک کند:
1. درک بهتر مجموعه‌ای از شرایط اجتماعی، معمولاً امکان نظارت بهتری را بر آنها فراهم می‌کند؛
2. جامعه‌شناسی ما را متوجه تفاوت‌های فرهنگی می‌کند و امکان سیاست‌گذاری‌ها بر پایه آگاهی از ارزش‌های فرهنگی مختلف را پایدار می‌سازد؛
3. می‌توانیم نتایج برنامه‌های عمل خاص را مورد توجه قرار دهیم.
سرانجام و شاید مهم‌تر از همه، جامعه‌شناسی موجب خودروشن‌گری می‌گردد و فرصت بیشتری را به گروه‌ها و افراد برای تغییر شرایط زندگی‌شان ارائه می‌دهد.
با توجه به اعتقاد به منجی در غالب ادیان و بحث مصلح کل جهانی که چشم انداز آینده جهان و بشریت نقش اساسی را در استراتژی جوامع ایفا می‌کند، جامعه تشیع نیز با توجه باور به وجود مقدس حضرت ولی عصر(عجّل الله تعالی فرجه الشریف) عدالت‌گستر گیتی، بر خود فرض می‌داند تا با دید جامعه‌شناسانه بحث مهدویت را مطرح کند و جوانب مختلف آن را در سطح جامعه بررسی نماید.
جامعه شناسی مهدویت، شناسایی عوامل و زمینه‌های اجتماعی تحقق حکومت مهدوی در عصر کنونی و مطالعه جامعه آخرالزمان است. پس موضوعات اجتماعی پیرامون مهدویت، با روش جامعه‌شناسی بیان می‌شود و در گام بعد، جامعه موعود، عنوان جامعه الگو می‌یابد.
اهداف
1. شناخت و بررسی بایسته‌های مهدویت در جامعه‌شناسی؛
2. بررسی مبانی جامعه‌شناختی مهدویت؛
3. طرح مسائل جدید و نوآوری در موضوع جامعه‌شناسی؛
4. شناخت و معرفی جامعه مهدویت و تبیین شاخصه‌های جامعه‌شناسی آن؛
5. شناخت آسیب‌های جامعه منتظر؛
6. فراهم نمودن زمینه تحقیق برای محققان در عرصه جامعه‌شناسی مهدویت؛
7. پاسخ‌گویی به شبهات نسل جوان و رفع اشکالات در زمینه جامعه‌شناسی مهدویت؛
8. تربیت نیروهای توان‌مند در مباحث جامعه‌شناسی مهدویت.
برنامه‌ها
1. نگرش سنجی و انجام تحقیقات پیمایشی؛
2. اولویت‌بندی موضوعات پژوهش و تعیین جدول زمانی؛
3. مصاحبه‌ها و نشست‌های علمی با اساتید جامعه‌شناسی؛
4. تدوین فرهنگ‌نامه جامعه‌شناسی مهدویت؛
5. تدوین جزوات و کتاب‌های درسی و غیردرسی؛
6. تشکیل کمیته‌های پژوهش مورد نیاز؛
7. حمایت و پشتیبانی از پایان‌نامه‌های متناسب با موضوعات بحث جامعه‌شناسی مهدویت؛
8. هم‌آهنگی و ارتباط با مراکز تخصصی و علمی؛
9. آسیب‌شناسی محتوایی و قالبی کار گروه.

بایسته‌ها و موضوعات پژوهشی
1. جامعه پذیری مهدویت:
الف) راه‌های تقویت باور به مهدویت؛
ب) ارائه الگوی جامعه‌پذیرکردن؛
ج) عوامل زمینه ساز(خانواده، مدرسه، و...)؛
د) کودکان و نوجوانان.
2. آثار اجتماعی اعتقاد به مهدویت:
الف) در توسعه و پیشرفت جامعه؛
ب) در روابط و محیط اجتماعی؛
ج) در امنیت و نظم جامعه.
3. فرهنگ مهدویت و انتظار
الف) مدیریت فرهنگی؛
ب) تعامل فرهنگی و گسترش فرهنگ مهدوی؛
ج) نقش نهادهای اجتماعی و سازمان‌ها؛
د) رسانه‌ها و ترویج مهدویت؛
هـ) خرده فرهنگ‌ها.
4.تغییرات اجتماعی در گذر از غیبت به ظهور:
الف) انواع دگرگونی (مثبت و منفی)؛
ب) برنامه‌ریزی و مدیریت؛
ج) انواع تغییر؛
د) زمینه‌های تغییر؛
هـ) عوامل تغییر(دشمنان)؛
و) کیفیت و کمیت دگرگونی‌ها؛
ز) تحرک اجتماعی؛
ح) پی‌آمدها.
5. قشربندی نظام‌های اجتماعی آخرالزمان:
الف) انواع نظام‌ها؛
ب) فقر و نابرابری؛
ج) جنسیت و نظام طبقاتی؛
د) کارکردها.
6.جهانی شدن:
الف) جهانی شدن و فرهنگ انتظار؛
ب) تفاوت‌های جامعه مهدوی و جهانی‌سازی؛
ج) ایجاد بسترهای لازم جهت تحقق جامعه جهانی موعود.
7. نهادهای اجتماعی در عصر غیبت:
الف) آموزش و پرورش؛
ب) دین؛
ج) سیاست و حکومت؛
د) خانواده؛
هـ) اقتصاد.
8. انقلاب و عصر غیبت:
الف) انواع انقلاب‌ها؛
ب) تئوری‌ها؛
ج) نتایج؛
د) انقلاب‌ها در طلیعه ظهور؛
هـ) آشوب‌های قبل از ظهور؛
و) رهبران و گروه‌های مرجع در نهضت‌ها.
9. جمعیت در عصر ظهور:
الف) رشد؛
ب) کنترل؛
ج) انتقال؛
د) سلامت؛
هـ) تربیت؛
و) بیمه؛
ز) جوانی و پیری؛
ح) مشکلات اجتماعی.
10. شهر نشینی و تأثیرات آن در ظهور:
الف) ویژگی‌های شهرها در آن عصر؛
ب) آداب و روابط اجتماعی؛
ج) مهاجرت؛
د) بافت شهرهای الگو.
11.گروه‌های اجتماعی در عصر غیبت:
الف) احزاب و...؛
ب) گروه‌های مرجع؛
ج) رهبری گروه‌ها؛
د) انواع گروه‌ها؛
هـ) گروه‌های خودی و غیرخودی.
12. هنجارها در عصر غیبت:
الف) منشأ هنجارها؛
ب) شیوه‌های انتقال؛
ج) ضمانت‌های اجرایی؛
د) راه‌های انتقال ارزش‌ها؛
هـ) قوانین و سنت‌های رایج.
13. کج‌روی‌ها و ناهنجاری‌ها در عصر غیبت:
الف) انواع؛
ب) علل؛
ج) مجازات‌ها؛
د) شیوه‌های مقابله؛
هـ) راه درمان.
14.جنگ و ارتش:
الف) انواع نیروهای مسلح و سازماندهی آنها؛
ب) هزینه‌های نظامی؛
ج) سلاح‌های کشتار جمعی؛
د) تروریسم؛
هـ) بازدارندگی.
15.قومیت و نژاد در عصر غیبت:
الف) گروه‌های قومی؛
ب) تعصب؛
ج) تبعیض؛
د) تعامل.
16.کنش اجتماعی متقابل در عصر غیبت:
الف) انواع ارتباطات؛
ب) صورت‌های مختلف کنش‌ها (روابط جمعی، جشن‌ها و مراسم‌ها)؛
ج) بدعت‌ها؛
د) مدها؛
هـ) شایعات.
17. تغییرات اجتماعی دوران ظهور:
الف) روابط اجتماعی؛
ب) ساختار حکومت؛
ج) نظام‌های اقتصادی ـ اجتماعی؛
د) نهادها.
18.هنجارها و ارزش‌های جامعه مهدوی:
الف) فردی؛
ب) اجتماعی.
19. ویژگی های نظام اجتماعی:
الف) کنش‌های اجتماعی؛
ب) رابطه حاکم و مردم؛
ج) انواع خانواده (هسته‌ای و گسترده)؛
د) علم و تکنولوژی؛
هـ) آزادی؛
و) امنیت.
20. قشربندی اجتماعی در دوران ظهور:
الف) انواع؛
ب) تبعیض و برده‌داری؛
ج) جنسیت، سن و... .
21. نهادها:
الف) تعداد و انواع؛
ب) اهمیت؛
ج) کارکرد.
22. عدالت اجتماعی در جامعه مهدوی:
الف) برنامه عملی و شیوه آن؛
ب) حدود؛
ج) واکنش‌ها ودیدگاه‌ها؛
د) موانع.
23. نیروهای نظامی و جنگ:
الف) اهمیت؛
ب) نقش؛
ج) ابزارها؛
د) سازماندهی؛
هـ) برخورد با دشمنان (شیوه‌های مقابله).
24. جمعیت:
الف) تعداد؛
ب) رشد؛
ج) کنترل؛
د) زاد و ولد؛
هـ) مرگ و میر.
25. شهرنشینی و مهاجرت:
الف) الگو؛
ب) مهندسی و معماری؛
ج) روابط؛
د) ترکیب جمعیتی.
26. گروه های اجتماعی:
الف) احزاب؛
ب) قومیت‌ها؛
ج) هم‌سالان؛
د) مرجع.
27. جامعه پذیری:
الف) ابزار؛
ب) شیوه‌ها؛
ج) رسانه‌ها؛
د) آموزش و پرورش؛
هـ) خانواده.
28. آسیب‌شناسی قبل از ظهور:
الف) بینش‌ها و نگرش‌ها؛
ب) کنش‌های اجتماعی؛
ج) جشن‌ها و مراسم‌ها؛
د) نهادهای اجتماعی.
29. آسیب‌شناسی دوران گذار از ظهور تا استقرار (گروه‌های انحرافی: بهائیت، بابیت، شیخیه و ...)؛
30. آسیب‌شناسی دوران حکومت؛
31. آسیب‌شناسی درون گروهی (محتوی و قالب)؛
بایسته‌های پژوهشی
1. دوران قبل از ظهور:
الف) جامعه پذیری مهدویت؛
ب) آثار اجتماعی اعتقاد به مهدویت؛
ج) فرهنگ مهدویت و انتظار؛
د) تغییرات اجتماعی در گذر از غیبت به ظهور؛
هـ) نظام اجتماعی آخرالزمان (قشربندی اجتماعی)؛
و) جهانی شدن؛
ز) نهادهای اجتماعی در عصر غیبت؛
ح) انقلاب و عصر غیبت؛
ط) جمعیت در عصر ظهور؛
ی) شهر نشینی و تأثیرات آن در ظهور؛
ک) گروه‌های اجتماعی در عصر غیبت؛
ل) هنجارها در عصر غیبت؛
م) کجروی‌ها و ناهنجاری‌ها در عصر غیبت؛
ن) جنگ و ارتش؛
س) قومیت و نژاد در عصر غیبت؛
ع) کنش اجتماعی متقابل در عصر غیبت.
2. عصر ظهور و حضور حضرت:
الف) تغییرات اجتماعی دوران ظهور؛
ب) هنجارها و ارزش‌های جامعه مهدوی؛
ج) ویژگی های نظام اجتماعی؛
د) قشربندی اجتماعی در دوران ظهور؛
هـ) نهادها؛
و) عدالت اجتماعی در جامعه مهدوی؛
ز) نیروهای نظامی و جنگ؛
ح) جمعیت؛
ط) شهرنشینی و مهاجرت؛
ی) گروه های اجتماعی؛
ک) جامعه پذیری.

3. آسیب‌شناسی:
الف) آسیب‌شناسی قبل از ظهور؛
ب) آسیب‌شناسی دوران گذار از ظهور تا استقرار (گروه‌های انحرافی: بهائیت، بابیت، شیخیه و ...)؛
ج) آسیب‌شناسی دوران حکومت؛

د) آسیب‌شناسی درون گروهی (محتوی و قا لب).

تاریخ به روز رسانی:

1400/02/21

تعداد بازدید:

آدرس: اصفهان - خیابان جی شرقی - ارغوانیه - بلوار دانشگاه - دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)- ساختمان اندیشه- دبیرخانه مهدویت دانشگاه آزاد اسلامی

Arghavanieh, Jey St., Isfahan, Iran

پست الکترونیکی:

info@khuisf.ac.ir

تلفن: 9-35354001-031

لینکهای مفید

طراحی و توسعه در اداره وبومتریک و امور وب سایتهای دانشگاه - کلیه حقوق این سایت متعلق به دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان) می باشد.