با رشته علوم تربيتي بيشتر آشنا شويم

علوم تربيتي در ميان رشته‌‌هاي علوم انساني به بررسي مباني، اصول، اهداف، روش‌ها و حل زمينه‌ها و عوامل تعليم و تربيت مي‌پردازد و از روش عقلي و بحث‌هاي فلسفي در تعليم و تربيت و نيز روش‌هاي علمي و يافته‌هاي روان‌شناسي، جامعه‌شناسي و... در مباحث نظري و كاربرد سود مي‌برد.

علوم تربيتي (Educational sciencies)از رشته‌هاي علوم انساني است كه به جنبه‌هاي آموزش و پرورش آدمي و دانش هاي مربوط به آن مي‌پردازد. دربارهٔ مفهوم «آموزش و پرورش» بايد در نظر داشت كه «آموزش و پرورش» منحصر به افراد، زمان و مكان خاصي نيست. يعني به طور مشخص «آموزش و پرورش» منحصر به مدرسه، دانشگاه يا آموزش دروس خاصي نيست، بلكه «آموزش و پرورش» براي همه، و در هر زماني و هر مكاني است. آموزش عمومي، آموزش عالي، آموزش كاركنان، سوادآموزي بزرگسالان، خودآموزي، آموزش الكترونيكي و مجازي از انواع آموزش محسوب مي شوند.

بنيانگذاران رشته علوم تربيتي

اولين دانشگاهي كه در آن رشته علوم تربيتي تاسيس شد دانشگاه كلمبيا است اين رشته در سال 1880 توسط نيكولاس موري باتلر در آن دانشگاه ارائه گرديد . با پيوستن جان ديويي به عضويت هيات علمي اين دانشگاه ، رشته علوم تربيتي هم از لحاظ آموزشي و هم از جنبه نظري توسعه يافت.

رشته علوم تربيتي در ايران در دهه1320 هجري شمسي توسط اساتيدي همچون دكتر محمد باقر هوشيار ، دكتر عيسي صديق و دكتر اسدالله بيژن بنيان گذاري و تثبيت گرديد.

گرايش هاي رشته علوم تربيتي

رشته علوم تربيتي در ايران در دوره كارشناسي در چهار گرايش : تكنولوژي آموزشي، آموزش پيش دبستاني و دبستاني، مديريت و برنامه ريزي آموزشي و آموزش و پرورش كودكان استثنايي و در دوره كارشناسي ارشد در رشته هاي برنامه ريزي آموزشي ، آموزش و پرورش تطبيقي ، برنامه ريزي درسي، تحقيقات آموزشي، آموزش و پرورش استثنايي، روانشناسي تربيتي، آموزش بزرگسالان، آموزش و بهسازي منابع انساني، تاريخ و فلسفه تعليم و تربيت، تكنولوژي آموزشي، مديريت و برنامه ريزي آموزش عالي، سنجش و اندازه گيري در آموزش و پرورش و در دوره دكتري در رشته هاي تاريخ و فلسفه تعليم و تربيت، برنامه ريزي درسي، روانشناسي تربيتي، سنجش آموزش، برنامه ريزي توسعه آموزش عالي، برنامه ريزي درسي در آموزش عالي، مديريت آموزش عالي، اقتصاد آموزش عالي، برنامه ريزي آموزش از راه دور ارائه مي شود.

گرايش هاي رشته علوم تربيتي در دانشگاه آزاد اسلامي واحد اصفهان(خوراسگان)

دانشكده علوم تربيتي و روانشناسي يكي از پرسابقه ترين دانشكده هاي اين دانشگاه مي باشد كه در دوره كارشناسي رشته علوم تربيتي داراي دو گرايش مديريت و برنامه ريزي آموزشي- پيش دبستاني و دبستاني و در دوره كارشناسي ارشد داراي سه رشته برنامه ريزي آموزشي، برنامه ريزي درسي و تاريخ و فلسفه تعليم و تربيت و در دوره دكتري نيز رشته هاي فلسفه تعليم و تربيت، برنامه ريزي درسي، روانشناسي تربيتي و مديريت آموزشي مي باشد.

اين رشته شامل يكسري دروس مشترك در دوره كارشناسي است كه مي توان به برخي از آنها اشاره داشت: تاريخ آ.پ در اسلام و ايران، فلسفه آ.پ، اصول و مباني آ.پ، آ.پ تطبيقي، آ.پ سه دوره، روشها و فنون تدريس، روانشناسي عمومي، روانشناسي تربيتي، رشد كودكي و نوجواني، جامعه شناسي عمومي، جامعه شناسي آ.پ، اقتصاد آ.پ، مقدمات مديريت آموزشي، مقدمات برنامه ريزي آموزشي و درسي، آ.پ كودكان استثنايي، مقدمات مشاوره و راهنمايي، سنجش و اندازه گيري در علوم تربيتي، روش تحقيق در علوم تربيتي، آشنايي با كتابخانه، مقدمات تكنولوژي آموزشي، روشهاي آماري در علوم تربيتي.

گرايش مديريت و برنامه ريزي آموزشي

يك رشته ميان رشته ايست كه تلفيقي از رشته هاي روانشناسي، جامعه شناسي، فلسفه، مديريت، آمار، زبان، و مشاوره است .

هدف از اين رشته فراهم كردن فرصت هاي يادگيري و ياددهي هرچه بيشتر براي گروه هاي واجب التعليم و علاقمند به يادگيري و همچنين تربيت نيروي انساني ماهر مورد نياز جامعه است

دروس تخصصي گرايش مديريت و برنامه ريزي آموزشي:

1. اصول مديريت آموزشي،2. روانشناسي اجتماعي در تعليم و تربيت ،3- سازمان و قوانين آموزش و پرورش ايران،4- اصول برنامه‌ريزي آموزشي، 5- مباني امور مالي و تنظيم بودجه در آموزش و پرورش،6- اصول برنامه‌ريزي درسي،7- كاربرد مقدمات كامپيوتر در مديريت آموزشي،8- اصول حسابداري،9- روابط انساني درسازمان‌هاي آموزشي،‌10- نظارت و راهنمايي تعلمياتي،11- راهنمايي تحصيلي و شغلي،12- مسائل نوجوانان و جوانان،13- آموزش بزرگسالان، 14-برنامه‌ريزي آموزش ضمن خدمت،15- مديريت اسلامي،16- پروژه تحقيقاتي (سمينار)،17- كار عملي مديريت در آموزشگاه،18- كار عملي در سازمان‌ها،19- متون زبان خارجه (در برنامه‌ريزي آموزش درسي)،20- متون زبان خارجه در مديريت آموزشي.

گرايش آموزش و پرورش دبستاني و پيش دبستاني:

شامل تعليماتي است كه از زمان كودكي شروع تا شش سالگي ادامه دارد واين سني است كه از مهم ترين مراحل زندگي است كه از نظر1- شخصيتي ، 2-آموزشي ، 3-اجتماعي حائز اهميت است.

دروس تخصصي گرايش آموزش و پرورش دبستاني و پيش‌دبستاني:

1- آموزش و پروش پيش‌دبستاني و دبستاني،2- بهداشت و تغذيه مادر و كودك،3-‌ اصول بهداشت و كمك‌هاي اوليه،4- تفاوت‌هاي فردي كودكان،5-‌ روانشناسي بازي،6- مديريت مراكز پيش‌دبستاني و دبستاني،7- آشنايي با مفاهيم و روش تدريس رياضيات،8- آموزش هنر،9- تهيه و كاربرد وسايل مواد آموزشي،‌10-كاردستي و مهارت‌هاي فني،11- ‌مشاهده (كارورزي) زبان‌آموزي،12- قصه‌گويي و نمايش خلاق،13- كار و آشنايي با طبيعت و زندگي اجتماعي،14- حركت ورزشي و سرودهاي خاص كودكان،15- مشاوره كودك،‌16- روانشناسي آموزش خواندن،17- ادبيات كودكان،18-‌ آشنايي با فعاليت‌هاي تربيتي ـ اجتماعي،19- روش تدريس علوم تجربي واجتماعي،20- تربيت بدني(ورزش و بازي‌هاي دبستاني)، 21-كارورزي دبستان

طول دوره تحصيل

طول دوره كارشناسي علوم تربيتي 4 سال و نظام آموزشي آن مطابق آئين نامه مصوب شوراي عالي برنامه ريزي است كليه دروس درس 8 ترم برنامه ريزي شده است و طول هر ترم 17 هفته معادل نيسمال تحصيلي است زمان تدريس هر واحد درسي از نوع نظري 17 ساعت و هر واحد عملي 24 ساعت و هر واحد كارورزي 51 ساعت است

مديريت آموزشي

تعريف: هدف‌ اين‌ گرايش‌ تربيت‌ نيروي‌ انساني‌ متعهد و كاردان‌ در زمينه‌ مديريت‌ آموزشي‌ در سطوح‌ مختلف‌ آموزشي‌ در كشور و برآوردن‌ نيازهاي‌ آموزشي‌ وزارتخانه‌ها و مراكز و مؤسسات‌ آموزشي‌ و دانشگاه‌ها بر اساس‌ ارزش‌هاي‌ اسلامي‌ و اصول‌ مديريت‌ است‌. يك‌ مدير آموزشي‌ بايد از ويژگي‌هاي‌ مختلفي‌ همانند قدرت‌ برنامه‌ريزي‌، روابط‌ انساني‌ خوب‌ و درك‌ و اجراي‌ اصول‌ صحيح‌ مديريت‌ آموزشي‌ برخوردار باشد تا بتواند در رابطه‌ با مسائل‌ و مشكلات‌ آموزشي‌ حوزه‌ فعاليت‌ خود قدرت‌ تشخيص‌ و تصميم‌گيري‌ داشته‌ باشد. فارغ‌التحصيلان اين رشته بايد از قدرت برنامه‌ريزي و روابط انساني خوبي برخوردار باشند تا بتوانند شكست و مسائل آموزشي را به خوبي تشخيص داده و در حل مشكل آن راهكارهاي مناسب را ارائه دهند. هدف از اين گرايش به وجود آوردن فارغ‌التحصيلان متعهد براي تمام سطوح مختلف آموزشي مي‌باشد.

بازار كار گرايش مديريت آموزشي

فارغ‌التحصيلان اين گرايش كه پرطرفدارترين گرايش در رشته علوم تربيتي1 مي‏باشند در درجه اول جذب آموزش و پرورش مي‌شوند، برخي سازمان‌هاي دولتي مانند سازمان بهزيستي، وزارت بهداشت از جمله مكان‌هاي فعاليت فارغ‌التحصيلان اين رشته‌ها مي‌باشند. فارغ‌التحصيلان اين گرايش در صورت برخورداري از سرمايه لازم مي‌توانند مجوز تاسيس مهدكودك و آمادگي را اخذ كرده و بعنوان مدير آموزشي زمينه فعاليت كنند. علاوه بر اين فارغ‌التحصيلان اين رشته در هريك از سازمانهاي دولتي و خصوصي مي‏توانند در بخش آموزش منابع انساني فعاليت كنند.

تعدادي نيز در سازمان‌هاي دولتي از جمله سازمان‌هاي مديريت وبرنامه‌ريزي و برنامه‌وبودجه فعاليت مي‌كنند. گفتني است كه فارغ‌التحصيلان مديريت و برنامه‌ريزي آموزشي مجوز تأسيس آموزشكده‌هاي درسي را دارند و در صورت داشتن سرمايه لازم،‌ مي‌توانند در اين زمينه فعاليت كنند.

بازاركار گرايش پيش دبستاني و دبستاني

فارغ‌التحصيل اين گرايش علاوه بر كار در آموزش و پرورش و مهد كودك‌ها و آمادگي‌ها در صورت داشتن سرمايه‌ لازم مي‌تواند مجوز تأسيس مهد كودك و آمادگي را بگيرد و در اين زمينه به طور خصوصي فعاليت كند. همچنين مي‌تواند در مراكز مرتبط با كودكان مانند كانون پروش فكري كودكان و نوجوانان يا سازمان بهزيستي به عنوان كارشناس حضور داشته باشد.

مربي دوره هاي پيش دبستاني (شيرخوارگاه ، مهدكودك، كودكستان و آمادگي)

كارشناس تهيه مواد و وسائل آموزشي و كمك آموزشي براي مراكز پيش دبستاني و دبستاني

آموزگار مدارس ابتدائي

مديريت مدارس ابتدائي

مربي كاروزي دانشجويان تربيت معلم

تدريس در مدارس كودكان استثنائي ( در صورت گذراندن دروس اختصاصي و پايه و اصلي)

كارشناس و مربي آموزش و پرورش پيش دبستاني در دانشگاه

كارشناس كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان

كارشناس آموزش و برنامه ريزي سازمان بهزيستي

كارشناس وزارت آموزش و پرورش (دفتر آموزش ضمن خدمت، دفتر تحقيقات و برنامه ريزي درسي و مانند آن)